Mở đầu Thiên Tự Văn nói về thời khởi nguyên của trời đất. Khi ấy vũ trụ còn hoang vu, mờ mịt. Mặt trời và mặt trăng thay nhau canh giữ ngày đêm. Khí trời quanh năm hết nóng rồi tới lạnh, mưa gió tuần hoàn, dần dần vạn vật và cây trái được hình thành.
04 Tọa triều vấn đạo
1
2 3 4 5 |
坐朝問道,垂拱平章
愛育黎首,臣伏戎羌 遐邇壹體,率賓歸王 鳴鳳在樹,白駒食場 化被草木,賴及萬方 |
Tọa triều vấn đạo, thùy củng bình chương
Ái dục lê thủ, thần phục Nhung Khương Hà nhĩ nhất thể, suất tân quy vương Minh phượng tại thụ, bạch câu thực trường Hóa bị thảo mộc, lại cập vạn phương |
- Ngồi ở trong triều bàn hỏi về đạo, lời lẽ của bề trên, sự cung kính của kẻ dưới đều công chính, rõ ràng.
- Yêu quý dân chúng, nuôi dưỡng tướng lĩnh; Tộc người Nhung Khương sẽ xưng thần.
- Xa gần qui về một mối, toàn tâm nguyện khuất phục nhà vua.
- Chim phượng hoàng kêu trên cây; con ngựa nhỏ màu trắng ăn cỏ trên cánh đồng lớn.
- Sự cảm hóa bao trùm lên cả cỏ cây, mang ân huệ đến khắp nơi.
03 Long Sư Hỏa Đế
1
2 3 4 |
龍師火帝,鳥官人皇
始制文字,乃服衣裳 推位讓國,有虞陶唐 吊民伐罪,周發殷湯 |
Long Sư Hỏa Đế, Điểu Quan Nhân Hoàng
Thủy chế văn tự, nãi phục y thường Thôi vị nhượng quốc, Hữu Ngu Đào Đường Điếu dân phạt tội, Chu Phát Ân Thang |
|
02 Kim sanh Lệ Thủy
1
2 3 4 |
金生麗水,玉出崑岡
劍號巨闕,珠稱夜光 果珍李柰,菜重芥薑 海鹹河淡,鱗潛羽翔 |
Kim sanh Lệ Thủy, ngọc xuất Côn Cương
Kiếm hiệu Cự Khuyết, châu xưng Dạ Quang Quả trân lý nại, thái trọng giới khương Hải hàm hà đạm, lân tiềm vũ tường |
|
01 Thiên địa huyền hoàng
1
2 3 4 5 |
天地玄黃,宇宙洪荒
日月盈昃,辰宿列張 寒來暑往,秋收冬藏 閏餘成歲,律呂調陽 雲騰致雨,露結為霜 |
Thiên địa huyền hoàng, vũ trụ hồng hoang.
Nhật nguyệt doanh trắc, thần tú liệt trương. Hàn lai thử vãng, thu thâu đông tàng. Nhuận dư thành tuế, luật lữ điệu dương. Vân đằng trí vũ, lộ kết vi sương. |
- Bầu trời tối đen, mặt đất có màu vàng; vũ trụ bao la, hoang sơ và hổn độn.
- Mặt trời lên cao rồi xế dần, mặt trăng tròn sáng rồi lại khuyết; sao hôm sao mai chia ra ngày đêm.
- Lạnh tới nóng đi; mùa thu thì thu hoạch để tàn trữ cho mùa đông.
- Tích lại một năm có dư ngày gọi là năm nhuận; dùng qui tắc “lục luật lục lữ” để điều tiết âm dương.
- Mây bay lên gặp lạnh thành mưa; hơi sương vào đêm lạnh ngưng tụ thành sương mù.
Nguồn: cohanvan.com